Het win-win ecosysteem van I-Partnerschap

Hoe vergroot je als overheid de instroom van jong I-talent en benut je actuele kennis om urgente digitale vraagstukken op te kunnen lossen? I-Partnerschap zorgt voor een innovatief ecosysteem waarin de overheid, hogescholen en universiteiten samenwerken aan een grotere instroom van IT’ers en informatiespecialisten, meer onderlinge kennisdeling en -ontwikkeling en een uitgebreid leeraanbod. Marc-Jan Kraaijenzank, programmamanager I-Partnerschap, vertelt hoe het werkt.

‘De overheid staat voor een flinke uitdaging’, begint Marc-Jan het gesprek. ‘Technologische ontwikkelingen gaan razendsnel en de digitalisering neemt toe, zowel in onze manier van werken als in de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Dat stelt meer en nieuwe eisen aan onze IT- en informatieprofessionals. De vraag naar IT’ers binnen het Rijk groeit al jaren. Nu huren we nog veel IT-mensen in, dat wordt elk jaar duurder. Daarbij vloeit de kennis van deze mensen, na afloop van het inhuurcontract, de organisatie weer uit. Gelijktijdig kampt het onderwijs met een tekort aan (praktijk)docenten, mooie cases, opdrachten. Met I-Partnerschap bieden we een oplossing voor dat probleem. Wij bieden studenten de kans om mee te werken aan actuele overheidsvraagstukken en de  overheid krijgt nieuw IT-talent met de laatste kennis op het vlak van data, cyberveiligheid, informatiehuishouding en digitalisering in huis. Het is een sociale innovatie en duurzame manier van samenwerken aan oplossingen voor maatschappelijke problemen. Zo maken we de overheid op technologisch gebied toekomstbestendig.’

Duurzame relatie

‘Om de kennispositie van de overheid en het onderwijs te versterken, bouwen we aan een blijvende samenwerkingsrelatie. Daarbij gaan we uit van de urgente vraagstukken die bij rijksorganisaties spelen. Hoe controleer je als overheid bijvoorbeeld het functioneren van algoritmen die belangrijke besluiten nemen voor burgers en bedrijven? Hoe voorkom je dat bruggen en sluizen gehackt kunnen worden? En - heel actueel - hoe zorg je voor open, toegankelijke overheidsinformatie? Om onze overheidstaken uit te kunnen voeren, moeten we op al dit soort vragen antwoord hebben. Daarvoor moet je de inhoud wel goed snappen. Daarom werken we met hogescholen en universiteiten aan een goed onderwijsaanbod. Denk aan: studentenopdrachten, gastcolleges, promotieplekken binnen het Rijk en gezamenlijk ontwikkelde lesstof. Of combinaties van het voorgenoemde,’ vertelt Marc-Jan.

Marc-Jan Kraaijenzank

Aantrekkelijke werkgever

Je zou denken dat studerend, onderzoekend en promoverend Nederland staat te trappelen om een plekje bij de overheid. De realiteit is soms anders. De overheid heeft vaak het imago te hiërarchisch en bureaucratisch te zijn en daarom voor IT’ers minder interessant. Als je het Marc-Jan vraagt, is niks minder waar. ‘Veel mensen weten niet dat de overheid als grootste IT-werkgever van Nederland een veelvoud aan gevarieerde en boeiende digitaliseringsvraagstukken biedt. I-Partnerschap werkt daarbij als een soort matchmaker en op de langere termijn als aanjager van gezamenlijk onderzoek en kennisuitwisseling. Dat gebeurt in studentenopdrachten, maar ook in onderzoeksopdrachten in praktijklabs, via lectoraten of leerstoelen en bijdragen aan minors en masters.’

‘Om te beginnen kijken we met overheidsorganisaties waar hun grootste hoofdpijndossiers zitten op het brede vlak van IT en informatiemanagement, helpen de vraag helder te krijgen en zoeken er de juiste onderwijspartij bij. Wij bieden diverse samenwerkingsvormen, ik noem het vaak de menukaart van I-Partnerschap. Zowel voor de overheid als de studenten is dit palet aan opties enorm waardevol. De studenten, onderzoekers en promovendi werken mee aan relevante overheidsopdrachten en wij krijgen de kennis en het personeel van de toekomst. We gaan altijd voor een win-win situatie.’

Enthousiaste ambassadeurs

De beoogde win-winsituatie betekent niet dat alle deuren bij onderwijs en overheid meteen open staan. ‘Overheids- en onderwijsinstellingen samenbrengen tot een goed werkend ecosysteem, is minder eenvoudig dan je denkt’, legt Marc-Jan uit: ‘Onbekend maakt soms onbemind, vandaar ook onze rol als matchmaker en katalysator. Een ander struikelblok kan zijn als rijksorganisaties op zoek zijn naar een alleskunner en het liefst willen dat hun probleem gisteren is opgelost. Dat, terwijl I-Partnerschap zich richt op een structurele oplossing. Die vergen meestal wat meer tijd. Toen I-Partnerschap in 2019 startte zijn we daarom binnen het Rijk en het onderwijs op zoek gegaan naar partijen die openstaan voor samenwerking. De bestuurders daarvan hebben we gevraagd om zitting te nemen in een stuurgroep. Met die stuurgroep en mensen uit het werkveld hebben we daarna een strategie uitgedacht. Die leidde tot een convenant waarin alle partijen zich verbinden aan duurzame samenwerking. Vanaf midden 2020 voeren we die strategie uit. De enthousiastelingen van het eerste uur zijn nu onze ambassadeurs, dat zorgt voor een sneeuwbaleffect.’

Urgentie voelbaar maken

‘I-Partnerschap heeft een blijvend ecosysteem voor ogen dat zorgt voor meer instroom van I-professionals, meer onderlinge kennisdeling en ontwikkeling en een uitgebreid leeraanbod voor hogescholen en universiteiten. Die samenwerking is hard nodig om als overheid onze maatschappelijke dienstverlening beter te maken en bij te blijven op technologische ontwikkelingen. En urgent! Het laten groeien van dergelijke ecosystemen vergt een lange adem. Wil je voorkomen dat je morgen in de problemen komt door een gebrek aan IT’ers en IT-kennis, dan moet je echt vandaag in actie komen,’ besluit de programmamanager.

3 tips voor innoveren met het onderwijs

  • Betrek specialisten uit het onderwijs bij lastige vraagstukken op het gebied van digitalisering. Bijvoorbeeld: cyberveiligheid, data science, AI, blockchain, informatiemanagement en procesverbetering.
  • Investeer in hoogwaardige kennis zoals promotieonderzoek (zowel hbo als wo). Zo krijg je niet alleen een oplossing voor je strategische vraagstuk, maar boor je ook een waardevol kennisnetwerk aan als extra bonus. Bovendien wordt de nieuw ontwikkelde kennis rijksbreed verspreid.
  • Zorg dat je als overheidsorganisatie vanaf het eerste studiejaar zichtbaar bent voor I-studenten, dat leidt gegarandeerd tot instroom van jong talent.