Terugblik online event Informatiespecialist @Rijksoverheid #data

Welke rol spelen data bij de Rijksoverheid? Die vraag stond centraal tijdens het online event Informatiespecialist @Rijksoverheid #data van 27 mei. In een interactieve sessie deelden dataspecialisten van de Auditdienst Rijk, de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW), I-Interim Rijk en IVO Rechtspraak hun ervaringen. Zij bespraken 3 actuele thema’s uit hun vakgebied: data-ethiek, de waarde van data en de balans tussen privacy en innovatie.

Ethisch datagebruik

Bijna iedereen die met data werkt, vindt wel wat van ethiek. Daarom beginnen de specialisten het gesprek met een stelling over ethisch datagebruik. Wat willen we eigenlijk doen met al die nieuwe technologie? Een belangrijke discussie, die gelukkig niet in 1 keer beslecht hoeft te worden. Ethiek is namelijk een proces waarbij je niet alle antwoorden van tevoren hoeft te hebben. Het is goed om te werken met ethisch bewustzijn in je achterhoofd, zegt Tim van der Weide, productowner bij het Datalab van IVO Rechtspraak. Maar eventuele problemen kunnen stap voor stap worden opgelost als die zich voordoen.

Multidisciplinaire teams

Gerard Hekkelman, adviseur informatieverstrekking en -analyse bij de RDW, vat samen: ‘Ethiek gaat over het gesprek onderling. En de balans vinden, dat is een uitdaging.’ Om dat gesprek nog beter te kunnen voeren, werken dataprofessionals bij de Rijksoverheid vaak in multidisciplinaire teams. Het voordeel hiervan is dat jij je breed kunt ontwikkelen in de toepassingsgebieden van data. Ook hoef je geen financiële achtergrond te hebben om bijvoorbeeld als data-analist bij het ministerie van Financiën te werken, of een juridische achtergrond om bij de Rechtspraak aan de slag te gaan. Die kennis is namelijk vertegenwoordigd door andere teamleden.

De waarde van data

Vervolgens staan de tafelgasten stil bij de waarde van data. Komt die voort uit de hoeveelheid informatie die professionals inzichtelijk maken of uit de inzichten die daaruit voortkomen? ‘Alleen al het goed lezen van de hoeveelheid data kan informatie opleveren', betoogt Monique Blom, programmamanager en coördinator multidisciplinaire teams bij I-Interim Rijk. ‘Wat krijgen we binnen? Voordat je de stap naar kwalitatieve analyse maakt, moet je daarnaar kijken. Daar kun je niet zomaar aan voorbij gaan.’

Analyse aan de voorkant

Dat gedegen analyse aan de voorkant net zo belangrijk is als inhoudelijk onderzoek, beaamt Laura Siepman, data-analist bij de Auditdienst Rijk. Zij gebruikt niet de eigen data van haar organisatie, maar gegevens die zijn vergaard door andere ministeries. Om te garanderen dat die bruikbaar zijn, gaat zij in gesprek met vakspecialisten. Met hen bespreekt ze de aard van de data en wat haar team ermee wil én kan doen. Wat de waarde van data is, verschilt dus per casus.

Innoveren binnen privacykaders

Tot slot bespraken de professionals de balans tussen privacy en innovatie. Twee belangen die slecht samengaan, vindt Monique. ‘Ik vind echt dat je als Rijksoverheid moet innoveren', stelt ze. ‘En die privacy? Daar mag wel wat minder focus naartoe.’  Daar is Gerard het niet mee eens. Volgens hem kun je prima innoveren binnen de privacykaders. Daarnaast hechten rijksorganisaties met grote overheidsregisters zoals de RDW erg aan degelijkheid en betrouwbaarheid. De uitgangspunten van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) passen daar goed bij.

Geen afvinklijstje

Wel begrijpt Tim waar het sentiment bij Monique vandaan komt. De regels van de AVG kunnen namelijk voelen als een ‘afvinklijstje’ dat innovatie in de weg staat. Terwijl privacywetgeving eigenlijk best veel mogelijk maakt, zolang het gebruik van persoonsgegevens maar onderbouwd is. Hier ligt dan ook een uitdaging voor dataspecialisten bij de Rijksoverheid. Want privacy is weliswaar ontzettend belangrijk, maar een jaar wachten voordat je toegang hebt tot data? ‘Dat is natuurlijk ook niet wat je wil.’

Dit event gemist?

Kijk dan het event informatiespecialist @Rijksoverheid #data terug.