DIT-Lab zoekt naar regie op digitale ik

Je digitale identiteit bestaat uit de beschikbaarheid van je gegevens bij grote bedrijven en het Rijk. Maar hoe zorgen we dat je zelf die data hebt en beschikbaar stelt waar dat nodig is? En wat kan blockchain hierin betekenen? Het is een van de vraagstukken die Hanzehogeschool Groningen en Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) sinds 2022 samen onderzoeken in het DIT-Lab (Discover Innovations of Tomorrow). Roland Hiemstra en Thijs Teisman zijn de stuwende krachten achter het lab: "Het DIT-Lab is een geweldige plek waar je buiten de dagelijkse praktijk vrij kunt experimenteren en nieuwe inzichten opdoet."

"We zijn met een klein team begonnen", zegt Thijs Teisman, manager bij DUO en kwartiermaker voor het DIT-Lab bij I-Partnerschap Rijk-Onderwijs. "Het lab is ontstaan vanuit de betrokkenheid van DUO bij I-Partnerschap. Onze organisatie heeft beperkte ervaring op het gebied van blockchaintechnologie, een van de thema’s waar I-Partnerschap zich op richt. Wel hebben we volop persoonlijke informatie in beheer, zoals diplomagegevens. Blockchain kan helpen om mensen regie te geven over hun eigen digitale identiteit."

Veilig en betrouwbaar

Het DIT-Lab is een fysiek praktijklab op de Zernike Campus van de Hanzehogeschool en maakt deel uit van de Digital Society Hub, een innovatiewerkplaats waar jaarlijks 900 studenten van verschillende opleidingen samen met docenten, onderzoekers en partners werken aan digitale transformate. In het DIT-Lab werken ICT- en communicatiestudenten met docentonderzoekers, IT-specialisten van DUO, een labcoach en een ‘flexibele schil’ van DUO-collega’s vanuit aanvullende vakdisciplines.

Zo onderzoekt het lab welke mogelijkheden de ‘European Blockchain Services Infrastructure’ biedt voor het veilig en betrouwbaar uitwisselen van diplomagegevens. Teisman: "De toegang tot die diplomagegevens loopt in Nederland via DUO, maar je zou die informatie ook kunnen opslaan in een persoonlijke wallet, oftewel een digitale portemonnee.

Breed onderzoek nodig

De koppeling van digitale identiteit en blockchain kan voor veel meer rijksorganisaties interessant zijn, bijvoorbeeld op het gebied van zorgdossiers of rijbewijzen. "Daarbij moet je niet alleen naar de techniek kijken, maar ook naar wetgeving, ethiek en privacy."Hij is daarom blij met de meerjarige overeenkomst: "Innovatie is investeren in kennisontwikkeling. Kennis ligt niet kant-en-klaar op de plank, die moet je je eigen maken. Daar is goed onderzoek voor nodig, dat niet stopt na een paar maanden."

Klantperspectief

Het is aan de labcoach om per vraagstuk de relevante kennisdisciplines, onderzoekers en studenten met elkaar te verbinden, vertelt Roland Hiemstra, programmadirecteur van de Digital Society Hub.

"Dat begint bij het ophalen van de ideeën en vragen op de werkvloer. Welke kennis is nodig? En hebben we die in eigen huis of halen we die van buiten?" Hij neemt de studenten Communicatie, Media en Design als voorbeeld: ‘Zij denken mee vanuit klantperspectief: hoe informeer je gebruikers bijvoorbeeld over de mogelijkheden van een persoonlijke wallet?’ De studenten hebben wat dat betreft een dubbelrol in het DIT-Lab: "Ze zijn inhoudelijk bezig met innovatie en tegelijk de burgers en nieuwe klanten van de toekomst. Hoe kijken zij tegen deze nieuwe technologie aan?"

Interesse wekken

Ook de naam en het logo van het DIT-Lab is studentenwerk: het resultaat van onderzoek onder studenten wat hen interesseert in deelname aan het lab. Het is een niet onbelangrijk doel van het lab, namelijk jonge professionals enthousiast maken voor baankansen bij de overheid. Roland Hiemstra: "Studenten leren in het lab vroegtijdig in hun studie DUO van dichtbij kennen. DUO kan daardoor vroeg voorsorteren op instroom van deze potentiële medewerkers, in plaats van te moeten concurreren aan de eindstreep."

Toegankelijke kennis

Het DIT-Lab is daarnaast een geweldige plek waar je buiten de dagelijkse praktijk vrij kunt experimenteren en nieuwe inzichten opdoet, vinden Hiemstra en Teisman. De gedeelde ambitie voor het DIT-Lab is groei. Niet om het groeien zelf, maar om zo veel mogelijk partners aan te haken en zo relevante maatschappelijke kennis breed toegankelijk te maken. De Digital Society Hub is daarbij "een ideaal platform om contacten te leggen met andere partijen op het gebied van digitale ontwikkeling."

Thijs Teisman gaat ervan uit dat nog "flink wat partners gaan aanschuiven", zowel vanuit het Rijk als vanuit het onderwijs: "Als samenwerken de logische gang van zaken is geworden en partners elkaar sowieso weten te vinden, is een volgende overeenkomst overbodig."

De officiële start

Maart 2022 tekenden Hanzehogeschool Groningen en DUO voor de meerjarige samenwerking in het DIT-Lab:

Dick Pouwels, voorzitter College van Bestuur Hanzehogeschool: "Het is een van de eerste langdurige samenwerkingen tussen een hogeronderwijsinstelling en een ICT-gedreven rijksorganisatie. We lopen hiermee in het Noorden echt voorop. Voor de Hanzehogeschool is de samenwerking een fantastische mogelijkheid om nog beter aansluiting te vinden bij de praktijk."

Harmen Harmsma, directeur-generaal DUO: "De ICT-ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Hoe mooi is het dan om samen met talenten uit het onderwijs te verkennen wat er allemaal mogelijk is en van elkaar te leren? Daarnaast is goed ICT-personeel schaars. Met deze samenwerking hopen we expertise uit te wisselen, maar ook potentieel personeel aan ons te binden."