I-Lab West: de plek waar overheid en onderwijs samenwerken
Het begon als idee in 2022, kreeg het jaar erna concreter vorm in een pilot en opent na de zomer officieel de deuren in de Dutch Innovation Factory in Zoetermeer: het nieuwe I-Lab West. Dit innovatie- en experimenteerlab is de plek in West-Nederland waar mboRijnland, De Haagse Hogeschool en TU Delft met rijksorganisaties samenwerken aan het verbeteren van hun informatiehuishouding en publieke dienstverlening.
Arlette Wegman is als regiomanager West van het programma I-Partnerschap - en initiatiefnemer van I-Lab West - nauw betrokken bij het opzetten van dit lab: ‘Ons gezamenlijke doel is om een innovatieve leercommunity op te richten voor studenten, docent(onderzoekers) en professionals van de Rijksoverheid. De ervaring leert dat labs als deze een broedkamer zijn van kennis. Het I-Lab West geeft studenten, docenten en onderzoekers de kans om in vraagstukken van de overheid te duiken en oplossingen te bedenken voor actuele en maatschappelijk relevante digitaliseringsvragen. Rijksorganisaties hebben baat bij de frisse ideeën en kennis die deze samenwerking oplevert en leggen contact met jong talent. Een win-win!’
Kennis op grote schaal
Joyce van Geest is docent ICT van de Haagse Hogeschool en coördinator/projectleider van het lab. ‘De kracht van de samenwerking zit ‘m ook in de gecombineerde inzet van mbo, hbo en wetenschappelijk onderwijs, vanuit verschillende disciplines. Dit noemen we een multilevel en multidisciplinaire aanpak. Voor zowel opdrachtgevers als studenten zelf is het heel waardevol om samen te werken vanuit verschillende achtergronden en perspectieven. Zo kunnen we sneller en op grotere schaal nieuwe vakkennis opdoen en die verspreiden binnen en buiten het lab. Vandaar dat we ook samen optrekken met het IDDI-lab Noord van de Hanzehogeschool in Groningen, dat zich richt op vergelijkbare thema’s.’
Praktisch en inhoudelijk
Het programma BZK Transparant - onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) - heeft als pilotorganisatie in 2023 ervaring opgedaan met het lab-in-wording. Het programma wil medewerkers van het ministerie betrekken bij het op orde brengen en vindbaar maken van informatie. Na een mini-hackaton met de drie onderwijspartijen zijn studenten van mboRijnland en TU Delft aan de slag gegaan. Twaalf groepen mbo-studenten ontwierpen ‘proofs of concept’ voor een virtuele informatie-assistent, die medewerkers adviseert bij het bewaren van documenten. Vier Delftse studenten Technische Bestuurskunde deden onder andere onderzoek naar de systeemeisen voor een documentmanagementsysteem en het ontwikkelen van een serious game voor ambtenaren.
‘De reacties bij ons intern waren enthousiast: hier kunnen we echt wat mee!’, vertellen Ines Prakke en Brechje Schouwerwou van BZK Transparant. Ook over het multi-levelkarakter van I-Lab West zijn ze erg te spreken: ‘Zowel de snelle, concrete oplossingen van de mbo’ers als het kwaliteitsonderzoek van de studenten Technische Bestuurskunde: je hebt ze allebei nodig!’ BZK Transparant wil dan ook graag verder met de studenten en I-Lab West.
Van start
Ze zijn niet de enige rijksorganisatie met interesse voor het nieuwe lab in West-Nederland. Aan de kick-off van het lab in april deden naast BZK Transparant ook Organisatie en Personeel Rijk (O&P Rijk), de Immigratie- en Naturalisatiedienst, het Nationaal Archief, RDDI, Rijksorganisatie voor informatiehuishouding, Digicampus en de Informatie Academie mee. Daar kwamen de eerste concrete vraagstukken op tafel om samen met de onderwijspartners op te gaan pakken. O&P Rijk gaat bijvoorbeeld op een nieuwe manier werken en tegelijk informatie anders opslaan in een nieuw systeem. De organisatie is daarom ook op zoek naar oplossingen hoe ze medewerkers bewust kan maken van het belang van ‘digitale hygiëne’ en die hygiëne ook leuker kan maken. De eerste stappen daarvoor zijn inmiddels al gezet. Na de zomer duiken de studenten van TU Delft, De Haagse Hogeschool en mboRijnland ook in de overige voorgelegde uitdagingen van de deelnemende rijksorganisaties, zoals een archiveringsvraag van de Inspectie Leefomgeving en Transport.
Heeft jouw rijksorganisatie ook een uitdaging op het gebied van informatiehuishouding of het verbeteren van publieke dienstverlening: zoals het verbeteren van processen, archiveringsvraagstukken, bouwen van een dashboard, datavisualisaties, prototypes laten ontwikkelen in het kader van arbeidsbesparende technologieën of onderzoek laten uitvoeren? Leg je uitdaging dan voor aan het nieuwe I-Lab West of aan IDDI-Lab Noord. Het team van I-Partnerschap vertelt je er graag meer over en begeleidt je in de samenwerking met het lab: stuur een berichtje aan i-partnerschap@rijksoverheid.nl.