De persoonlijke ontwikkeling van trainees
InterCoach begeleidt jaarlijks 700 trainees in hun persoonlijke ontwikkeling. Marlies Offerman doet dit vanuit haar rol als Programmamanager en Alexander Kloppers richt zich volledig op trainees binnen InterCoach. Wat gebeurt er precies binnen zo’n persoonlijk ontwikkeltraject? En hoe ervaren trainees dit zelf? Op deze en meer vragen, geven Alexander en Marlies hieronder antwoord.
Wat doet InterCoach op het gebied van trainees?
Alexander: “Sinds 2015 verzorgt Intercoach de Trainee Ontwikkeltrajecten (TOT) voor verschillende traineeships binnen de Rijksoverheid. Het TOT is een programma gericht op persoonlijke ontwikkeling, dat trainees aangeboden krijgen naast de inhoudelijke trainingen binnen hun traineeship. Ieder jaar starten er 350 trainees hun traject bij InterCoach. Een traineeship duurt twee jaar, dus in totaal begeleiden we jaarlijks zo’n 700 trainees. We doen dat voor verschillende groepen trainees: Rijkstrainees, HBO-trainees, I-trainees, en trainees van Rijksvastgoedbedrijf.”
Hoe ziet zo’n TOT eruit?
Marlies: “Het traject bestaat uit vier modules. We beginnen met ‘Ken jezelf’, waarbij we o.a. de Insights persoonlijkheidstest inzetten. De eerste module start binnen drie tot vier maanden van een traineeship, zodat de trainees al hun eerste werkervaring hebben opgedaan. Dan volgt de communicatiemodule ‘Ik en de ander’, waarbij de trainees met een trainingsacteur ‘moeilijke gesprekken’ oefenen. Vervolgens maken we een zijstapje naar ‘Vitaliteit en werkgeluk’. We sluiten af met ‘Ik en de toekomst’, waarin we terugblikken en vooruitkijken. Trainees gaan op dat moment richting het einde van de twee jaar en zij moeten dan een keuze maken over wat hun vervolgstappen zijn. De hele TOT neemt zo’n anderhalf jaar in beslag.
De meeste modules bestaan uit meerdere dagen; vaak een training en een terugkomdag. Het komt weleens voor dat een opdrachtgever specifieke wensen heeft, bijvoorbeeld om de nadruk te leggen op vitaliteit en veerkracht. Hier passen we ons traject dan deels op aan.”
Hoe ervaren trainees het persoonlijk ontwikkeltraject?
Marlies: “Elke trainee heeft net de stap van studie naar werkveld gemaakt. Je ziet dat ze met dezelfde vraagstukken rondlopen, zoals de onzekerheid om in het werkende leven te starten tussen collega’s die al ervaren zijn. Of leren hoe je feedback geeft aan collega’s. Ook hoor je vaak dat trainees erg moeten wennen aan een fulltime werkweek. Toch zijn niet alle groepen hetzelfde; de dynamiek kan per groep verschillen. Dat vinden we mooi om mee te werken, want als er bepaalde voorkeuren aanwezig zijn van deelnemers, dan voel je dat en anticipeer je daarop.”
Alexander: “Trainees geven vaak aan dat ze trainingsdagen van het ontwikkeltraject de beste opleidingsdagen van het traineeprogramma vinden. Het is een reflectiemoment in hun traject; het biedt ze tijd om even stil te staan en naar zichzelf te kijken. We plannen de bijeenkomsten bij voorkeur op een locatie in het bos of aan het strand, zodat ze uit de werksfeer komen. We laten ze reflecteren, maar ook ervaren en voelen. Zo zetten we experimenten en simulatieopdrachten in. Dit doen we liever dan dat ze we overladen met theorie. En dat levert veel moois op.”
Bieden jullie naast de TOT’s nog andere zaken?
Marlies: “We bieden trainees ook de methode Intervisie. Dit bestaat uit vijf sessies, waarbinnen ze in een klein groepje werkvragen of een casus kunnen bespreken. Zaken waar ze tegenaan lopen, kunnen daar in openheid besproken worden. De groep helpt elkaar verder door vragen te stellen. Wat we daar het fijnste aan vinden, is dat een trainee vaak het gevoel heeft alleen te zijn met diens vraag. Tijdens de intervisie blijkt vaak dat de helft van de groep met hetzelfde worstelt. Dat geeft ze vertrouwen.”
Alexander: “We leren de trainees de methode Intervisie aan als tool, waar ze de rest van hun werkende leven iets aan hebben. Het is een geweldige manier om samen vragen en uitdagingen te onderzoeken. Ook de complexere dynamieken, patronen en soms pijnlijke ervaringen die achter vraagstukken schuil kunnen gaan. Je werkt met de wijsheid van de groep. Door samen hardop na te denken komen ook altijd nieuwe perspectieven en ideeën boven tafel, waardoor de trainees verder kunnen. En door elkaars situatie te begrijpen, ontstaat ook een andere band; herkenning en meer zin om elkaar te helpen en samen te werken, ook na de intervisie.”
Wat wens je trainees toe qua ontwikkeling?
Alexander: “Trainees krijgen veel kansen aangeboden vanuit de overheid. Het is belangrijk dat ze permissie voelen om er gebruik van te maken. Soms zou het helpen om iets aan te gaan, waarvan ze niet weten of het gaat lukken. Het dan tóch doen, zou een grote stap zijn in de ontwikkeling. Of ze nu slagen of falen. Maar de ontwikkeling hoort ook aan de andere kant te zitten. Collega’s van trainees kunnen vaker en beter luisteren naar nieuwe stemmen en perspectieven. Daar hoort ook de stem van de trainee bij. Trainees durven niet altijd een afwijkende mening te geven. Het zou helpen als ze daar meer ruimte voor voelen in de werkomgeving.”
Komen er nog ontwikkelingen aan binnen het Trainee Ontwikkeltraject?
Marlies: “We zijn constant bezig met de ontwikkeling van het programma. We voorzien het van nog meer ervaringsgerichte onderdelen, willen nog meer sturen op reflectie en gevoel in plaats van op cognitie. Het is ook voor ons een doorlopend proces, omdat we weer leren van elke traineegroep.”
Zou jij ook begeleid willen worden in je persoonlijke ontwikkeling? Dan kun je als ambtenaar altijd een coachtraject aanvragen bij InterCoach (in afstemming met je leidinggevende). Kijk voor de mogelijkheden op de website van InterCoach.
Meer informatie over intervisie vind je ook op de website van InterCoach.