Balans is het toverwoord

Sinds begin 2022 werkt Maderike van Domburg vanuit de Flexschil van Rijksconsultants als adjunct-hoofd van het Centrum Epidemiologie en Surveillance van Infectieziekten (EPI) bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). EPI voert landelijke surveillance uit op een brede groep voor de mens relevante infectieziekten, duidt de epidemiologische ontwikkelingen van deze infectieziekten en adviseert over bestrijding en pandemische paraatheid. Maderike’s rol is tweeledig: managementtaken én werken aan organisatieontwikkeling. Hoe doet ze dat precies? Waar zit de overlap? En waarom is balans het toverwoord?

Maderike van Domburg

De start na de coronapiek

Maderike: ‘Begin dit jaar begon ik bij EPI. Mijn opdracht? Zowel het oppakken van managementtaken als werken aan organisatieontwikkeling. In de coronaperiode is EPI gegroeid van honderd naar bijna tweehonderd mensen in twee jaar tijd. Dus het was een goed moment om even stil te staan bij waar EPI stond, waar EPI  naartoe wilde in de toekomst en wat daarvoor nodig was. Met mijn achtergrond in programmamanagement, cultuur en leiderschap, verandermanagement en organisatieontwikkeling vond ik in deze rol een mooie combinatie van al die facetten.’ Maderike ziet de rol van leidinggevende steeds meer faciliterend, waarbij de aandacht uitgaat naar mens- en organisatieontwikkeling. ‘Het werk dat ik bij EPI doe, managementtaken én organisatieontwikkeling, versterkt elkaar heel erg.’

'Als je alsmaar blijft rennen, heb je ook niet meer de rust om te kijken waar we precies inzitten met elkaar'

Agenda’s leegmaken

‘Ik ben eerst in gesprek gegaan met het management. Zo probeerde ik erachter te komen wat er speelde op korte en lange termijn. Werkdruk was bijvoorbeeld iets wat terug bleef komen en waarschijnlijk ook de komende tijd zou blijven bestaan. Het leek me belangrijk om daar iets mee te doen. Gelukkig wilde iedereen tijd vrijmaken, hoe tegenstrijdig dat ook klinkt. Nu zitten we eens in de vier weken bij elkaar om te werken aan onze ambities en daarop te reflecteren. We kijken hoe we die ambities kunnen realiseren, wat onze ontwikkelopgaven zijn en waar we nu staan.’

‘Zo hebben we verbinding gemaakt met het Strategisch Personeelsplan (SPP): wat is er nodig en hoe gaan we dat doen? Maar ook, vanwege de werkdruk, hoe houden we iedereen blij en gezond? EPI was hier al mee aan de slag gegaan toen ik binnenkwam. Iedereen die het wilde kreeg een “mentale check-up” (een gesprek met een psycholoog) aangeboden: dit ondersteunde de medewerkers en gaf inzicht in de veerkrachtigheid van het centrum als geheel. Daarna organiseerden we voor elk team een workshop over energiebalans: hierdoor werd de verbinding onderling versterkt en werd het normaler om met elkaar in gesprek te zijn over werkdruk en wat er nodig is voor eventueel herstel. Kortom, veel aandacht voor de mens bij de organisatie. Maar ook aandacht voor de connectie tussen mens en organisatie. Zo toetsten we de plannen die we hadden voor EPI ook op verschillende manieren bij medewerkers. Herkent iedereen zich erin, wat kunnen we aanscherpen? Hoe meer je toetst, hoe groter het draagvlak en hoe sterker je plannen worden.’

‘We blijven die pas op de plaats maken één keer in de paar weken’

Enerzijds een plan, anderzijds flexibel

‘Iets dat de coronatijd goed liet zien, is hoeveel impact ontwikkelingen in de buitenwereld kunnen hebben op de samenleving. Enerzijds heb je een plan nodig, anderzijds is het de kunst om flexibel te blijven, te leren en bij te stellen. We zoeken continu naar balans. Als je alsmaar blijft rennen, heb je ook niet meer de rust om te kijken waar we precies inzitten met elkaar. Hoe het beter kan, of iedereen zich nog goed voelt en hoe het ervoor staat met de werkdruk. We blijven die pas op de plaats maken één keer in de paar weken. Strategie is een afspraak met jezelf, hoorde ik laatst bij het RIVM, een mooie uitspraak. En we proberen hieraan te blijven werken: af en toe stil staan, kijken of de koers nog klopt en dan weer door. Gelukkig is er binnen EPI veel draagvlak en maken we die keuzes samen.’

Rol van een rijksconsultant

‘Werken voor Rijksconsultants bevalt me goed. Ik ervaar Rijksconsultants als een kennisinstituut, dat zelf investeert in vakmanschap en vakinhoud. Werkervaring van Rijksconsultants-collega’s wordt gebundeld in bijvoorbeeld professionaliseringsmiddagen, die ongelofelijk waardevol zijn. Je ziet dan weer even dat anderen misschien wel met dezelfde vragen zitten en andere organisaties dealen met dezelfde kwesties. Daardoor is Rijksconsultants in staat om gedegen, gedragen en actuele kennis in te zetten binnen het Rijk. Flexschil of vast, het is heel prettig werken hier.’

‘Flexschil of vast, het is heel prettig werken hier’

Balans

‘Balans is een sleutelbegrip in deze opdracht. Ik houd me op allerlei vlakken hiermee bezig. Balans tussen de korte- en langetermijndoelen van de organisatie. Balans tussen werk en privé. Balans tussen EPI en het grotere geheel van het RIVM. Balans tussen plannen maken en plannen implementeren. Balans tussen aandacht voor mensen en de doelstellingen van de organisatie. En ook de balans tussen zelf stappen zetten binnen de opdracht en het ruimte laten om uiteindelijk over te dragen oftewel - zoals het motto van Rijksconsultants luidt: “tijdelijke versterking voor blijvende verandering”.