Sandra leest: Strategie = executie

Rijksconsultant Sandra de Wit leest en recenseert boeken. Deze keer neemt ze een boek over de connectie tussen strategie en uitvoering onder de loep. Ze kijkt daarbij vooral naar de praktische bruikbaarheid ervan voor de Rijksoverheid. Deze keer: ‘Strategie = executie, sneller verbeteren, vernieuwen en innoveren in een nieuwe tijd’ van Jacques Pijl. Lees Sandra's recensie en bepaal of dit boek een 'must read' voor jou is.

Ga terug naar de vorige pagina (Opgavegericht werken)

Van strategie tot implementatie

Een goede strategie opstellen is één ding, maar een strategie succesvol uitvoeren is echt iets heel anders. Het gros van de organisaties worstelt met de executie van hun strategie waardoor strategieën mislukken of veel minder opleveren dan vooraf gedacht. Bijna iedere implementatiefout is het gevolg van de disconnectie tussen de formulering en de implementatie. Het komt voort uit het geloof dat je op de ene plaats kunt formuleren, bijvoorbeeld een hoofdkantoor, en dat je op een andere plaats kunt implementeren. Dit boek geeft je een groot aantal handvatten om de executie van een strategie met succes aan te pakken.

Jacques Pijl en zijn onderzoeksteam interviewden maar liefst 60 bestuurders, professionals en ondernemers over de belangrijkste vraag: wat maakt of kraakt excellente strategie-executie en innovatie? Daarnaast analyseerden zij meer dan 60 casussen en 300 relevante boeken en artikelen. Evidence based werken op z’n best!

'Strategie = executie is het belangrijkste om te onthouden voor leidinggevenden, professionals en ondernemers'

Zes succesfactoren

Pijl onderkent zes succesfactoren en brengt deze als aanbevelingen. Alle bedoeld om als bestuurder, professional of ondernemer effectiever met de complexiteit van strategie-executie om te kunnen gaan.

1.     Onderscheid drie typen change:

  • Continue verbetering van het bestaande verdien- en bedrijfsmodel
  • Fundamentele vernieuwing van het bestaande verdien- en bedrijfsmodel
  • Fundamentele, digitale innovatie – een geheel nieuw verdien- en bedrijfsmodel

2.     Laat je niet verleiden tot eenzijdigheid: Je hebt een compacte strategie nodig die je met grote slagkracht en wendbaarheid én met hoge snelheid kunt uitvoeren. Ontwikkel een glashelder ‘waarom’ en zorg voor meer wendbaarheid met een helicopterview.

3.     Verstoor of word verstoord: digitale innovatie is geen keuze. Experimenteer gericht,faal snel en schaal op wat werkt. Definieer de waardeproposities. Haal het klantdenken uit de clichésfeer.

4.     Maak ‘wie’ belangrijker dan ‘waarom’, ‘hoe’ en ‘wat’: Met andere woorden, de juiste persoon op de juiste plaats: goede medewerkers maken goede strategieën en creëren tevreden klanten. Emotionele intelligentie scheidt het kaf van het koren.

5.     Maak van strategie-executie je belangrijkste taak: Het is een volwaardige discipline, geen vak, maar een kerncompetentie. Breng systematisch focus aan. Werk onophoudelijk aan jezelf. Beoefen constructief, dienend en positief leiderschap.

6.     Besteed 80% van de middelen en tijd aan pure executie: Tijdgebruik is de grote scherprechter in strategie-executie. Stuur op standaardisatie, structuur, discipline en de juiste snelheid.

Veranderversnellers om de vaart erin te houden

Het hart van het boek behandelt het ‘strategie = executie-model’ (de how-to). Om de benodigde vaart erin te krijgen en te houden, beschrijft Pijl een viertal versnellers: Kies, Initieer, Oogst en Borg. Elk met een viertal bouwstenen, waarvan twee ‘harde’ en twee ‘zachte’ factoren. Een voorbeeld: in de ‘kies-versneller’ worden de bouwstenen Ambieer, Selecteer, Appeleer en Activeer genoemd. Iedere versneller wordt afgesloten met een praktijkcasus en een lijst met praktische handvatten (ervaringen, adviezen, tips) van succesvolle leiders.

Dat klinkt complex en is het soms ook. Maar het boek legt deze structuur helder uit, geïllustreerd met succesvolle toepassingen, maar ook mislukkingen komen aan bod en als lezer krijg je veel achtergrondinformatie.

Bruikbaarheid voor de Rijksoverheid

Strategie = executie is een uitgebreide gereedschapskist waaruit je kunt pakken wat je nodig hebt. Én: waar in het boek opmerkingen worden gemaakt over bijvoorbeeld een hoofdkantoor en lokale kantoren, zijn die mijns inziens een-op-een toepasbaar op de kerndepartementen en de uitvoeringsinstellingen van de overheid zoals de baten-lastendiensten.

Ook hebben veel grote ‘overheids-functionerings’-kwesties betrekking op de uitvoering. Van de laatste jaren kennen we de afhandeling van de aardbevingsschade, de toekenning en verrekening van toeslagen en de uitvoering van het persoonsgebonden budget in de zorg. En de recente ontwikkelingen: de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) en de Tijdelijke Commissie Uitvoeringsorganisaties (TCU).

Dit boek is, mede daardoor, goed bruikbaar voor de Rijksoverheid: door beleidsmakers en uitvoerders, door strategen en operationele doeners die aan de slag zijn met (het uitvoeren van) strategieën of bijvoorbeeld veranderprogramma’s.

'Met dit boek krijg je praktische handvatten om dit als vloeiend proces te stroomlijnen en actief aan de slag te gaan!'

Sandra concludeert

Het 360-pagina’s-tellende boek is niet slechts een leesboek, maar zeker ook een werk- en praktijkboek. Het omvangrijke boek, met ruim 90 pagina’s aan bijlagen bevat checklists, modellen, tabellen, factsheets, quotes en een woordenlijst. Ook kun je veel informatie online opzoeken door een QR-code te scannen. Zoals verwijzingen naar bestaande modellen en theorieën en begrippen als wendbaarheid of customer journey. Het is dus een zeer compleet én leuk boek. Als het raakvlakken heeft met je werkt, geeft het veel verdieping op specifieke onderdelen. Het boek is niet voorschrijvend richting één specifieke aanpak of belofte van instant succes.

Wat ook gezegd moet worden, is dat het boek soms lastig te lezen is. Dit komt doordat er veel hoofdstukken, versnellers, bouwstenen et cetera zijn. Daardoor is het niet eenvoudig om de opbouw continu te volgen; met name als je het boek af en toe even weglegt.

In de praktijk blijven strategie en reflectie slechts papierwerk, als je dit niet met energie omzet in praktisch handelen. Met dit boek krijg je praktische handvatten om dit als vloeiend proces te stroomlijnen en actief aan de slag te gaan!