De Impact van AI op de Rijksoverheid
De expertgroep Security en Privacy had op 1 mei een drukbezochte themasessie met als onderwerp: “AI – Kansen, risico’s en ontwikkelingen en toepassingen binnen de Rijksoverheid”. De spreker, Jurriaan Raaijmakers, nam ons in hoog tempo mee in de geschiedenis van AI en wat AI gaat én kan betekenen voor de rijksdienst. Hieronder een kort interview met Jurriaan Raaijmakers.
Waarom is het belangrijk om vanuit security en privacy aandacht te besteden aan AI?
"Er zitten enorme kansen én risico’s aan het gebruik van AI. Om enkele van de vele risico’s te noemen; de manier waarop je vragen of opdrachten (prompts) geeft aan Generatieve AI heeft veel invloed op de antwoorden die je krijgt. Maar Generatieve AI geeft tegelijkertijd mensen toegang tot kennis en kunde die ze eerst niet bezaten. Een voorbeeld: ik kon niet eens programmeren, maar met hulp van AI kan ik nu hacken. En vergeet vooral niet dat veel van de huidige AI niet transparant is. Dit maakt het complex de risico’s goed in te schatten, terwijl het regelmatig wel kloppend en goed lijkt."
Wat zijn volgens jou de zorgen en/of valkuilen van AI voor de Rijksoverheid?
"Mijn grootste zorg is dat we niet het juiste gesprek kunnen voeren omdat de overgrote meerderheid niet de juiste kennis en ervaring heeft. Dat heb je wel nodig om een goed gesprek over de kansen en risico’s te voeren. Sommige mensen zien wel de risico’s, maar niet de kansen; anderen zien wel de kansen, maar kunnen de risico’s niet goed overzien. Daarnaast zijn er mensen die bang zijn dat hun werk wordt overgenomen, waardoor ze niet meer kunnen zien hoe AI hen juist kan helpen. Juist het vermijden van het gebruik lijkt een risico omdat sinds het begin al wordt geroepen, leer ermee omgaan - je werk wordt niet overgenomen door AI maar door mensen die kunnen werken met AI. Dat hoop ik met mijn werk te verbeteren. Voordat je begint in je werk met het gebruik van AI, zorg dan dat je even contact gehad hebt met het AI-Team BZK en VRO. Dit zodat je de juiste opleidingen hebt en ondersteund kan worden in het gebruik. Ook binnen jullie organisatie werken we aan AI-Ambassadeursschap om te zorgen dat de AI-Ambassadeurs de vragen uit de organisatie kunnen ondersteunen."
Welke dingen doe jij, thuis of op het werk, anders sinds je aanraking met AI?
"Sinds ik drieënhalf jaar geleden in aanraking kwam met Generatieve AI, bedenk ik iedere dag hoe ik werk en hoe dat met AI anders kan. Ik reflecteer op hoe AI werkt en de invloed van AI op mijn werk. Voorbeeld: na een vakantie had ik lange e-mailconversaties in mijn postbus. Ik voerde deze aan een private (op mijn eigen PC geïnstalleerde, veilige, lokale AI) om ze samen te vatten. Ondanks dat het helemaal veilig was haalde ik wel consequent namen en andere gevoelige gegevens eruit. Op een gegeven moment werd het werk echter zo routineus dat er dingen doorheen glipten. Dit deed me beseffen dat je echt continu alert moet blijven in je werk. Het leerde me nadenken over hoe mijn werk eruit gaat zien. Moeten we straks bijvoorbeeld niet sneller ander werk gaan doen, omdat je in het huidige werk te veel routine ontwikkeld hebt?"
Conclusie
Voor I-Interimmers is het essentieel om niet alleen de risico’s van AI te begrijpen, maar ook de kansen die AI biedt. Ook bij I-Interim werken we aan het AI-Ambassadeursschap. Klinkt dit aanlokkelijk? Plan eens een gesprek in met het AI-Team over hoe je dit in jullie organisatie kunt regelen.
Het gesprek over AI moet worden gevoerd met de juiste kennis en ervaring, zodat de Rijksoverheid optimaal kan profiteren van deze technologie. Laten we de dialoog aangaan en samenwerken aan een toekomst waarin AI een veilige, waardevolle aanvulling is op ons werk. Oh, en gebruik niet zomaar openbare AI voor je werk. Bij BZK en VRO zijn we samen met SSC-ICT bezig met onze eigen Veilige, Lokale AI Modellen (VLAM).