Door: Marije Franck, projectleider Expertisecentrum Gedrag en Houding

Vrijheid is mij heilig. Voor mij is reizen daar de ultieme uiting van: dwalen door onbekende landen, nieuwe dingen ontdekken – tastbaar én in gedachten. Wakker worden zonder plan, zonder ‘moeten’, en zien wat zich ontvouwt.

Een paar jaar geleden begon ik, naast fysieke reizen, ook aan een innerlijke reis. (Ja, ik kreeg ook jeuk van dat woord – jij misschien nu ook, sorry – maar het dekt de lading toch echt.) Een belangrijk onderdeel daarvan was het bewust worden van mijn waarden.
Mijn wat?! Ja, waarden.

Iedereen heeft ze. Echt waar. Kijk maar eens naar je gedrag van vandaag. Wat deed je? Waarom? En hoe voelde dat? Een paar simpele vragen kunnen je al dichter bij jouw eigen waarden brengen.

Wat zijn waarden eigenlijk?

Waarden zijn de dingen die jij essentieel vindt in het leven. Ze sturen – vaak onbewust – je denken, keuzes en gedrag. Van abstracte begrippen als respect, gelijkwaardigheid of autonomie tot concreet: familie, vriendschap of persoonlijke groei.

Als je weet wat jouw waarden zijn, begrijp je beter wat jou motiveert of juist frustreert. Wat je energie geeft – of waarom die op sommige momenten juist voelt wegstromen. Waarden helpen je om richting te kiezen, je energie te richten en helder te krijgen wat er écht toe doet. Maar ze helpen je ook om te herkennen wat energie vreet en wanneer het tijd is om bij te sturen of juist afstand te nemen.

Vrij nuttig dus om ze te (h)erkennen bij jezelf!

Blijft dit vaag? Oké, stel je dan eens voor: je zit gehaast in de auto op onbekend terrein. De navigatie zegt: “Vertrek in noordwestelijke richting en sla dan rechtsaf.” Je hartslag stijgt. Stress. Noordwest?! Je gokt. Verkeerd! De routeplanner raakt in de war: “De route wordt herberekend… En roept erbij in repeat: u moet links afslaan (waar dan?!). Links afslaan. Links... “. Gevolg: stress, irritatie, onrust. Totdat het blauwe lijntje en het pijltje weer in lijn zijn met elkaar. Je hebt de weg gevonden. Rust.

Zo werkt het ook met waarden. Als je leeft in lijn met wat voor jou belangrijk is, ervaar je rust. Als je daarvan afwijkt, ontstaat er onrust. Door je waarden in kaart te brengen, snap je sneller waar het wringt en kun je bijsturen.

Simpel gezegd:
A. Weet wat jouw waarden zijn.
B. Leer ze herkennen.
C. Leef ernaar.
Zo haal je meer uit jezelf én je pad.

En nu jij?

Jouw waarden doen er toe! Juist ook op team- en organisatieniveau. Er is online genoeg over te vinden. Maar echt impact maak je pas als je als team naar jullie waarden leeft en daarmee richting kunt geven aan een gezamenlijke koers. Juist nu – in een tijd van verandering en keuzes – is het essentieel om te weten wat jouw waarden zijn en hoe deze bijdragen aan de teamcultuur en de doelstellingen van jouw organisatie. Dus: wat verbindt of belemmert jullie? Wat speelt er écht in jouw team of organisatie? Hoe werken de heersende waarden door in jullie cultuur? En wat betekent dat voor de koers vooruit? Tijd om het samen te onderzoeken.

Een waarden- en cultuuronderzoek helpt om deze vragen gestructureerd in beeld te brengen en scherp te krijgen:

  • Wat écht belangrijk is voor jouw team of organisatie
  • Waar in de cultuur kracht en belemmeringen zitten om vooruit te komen
  • Waar je op moet focussen om te ontwikkelen als organisatie

De resultaten van dit onderzoek bieden een concreet vertrekpunt voor o.a. organisatieverandering, teamontwikkeling, zelfleiderschap én het aanpakken van complexe opgaven.

Het mooie nieuws: de Hub voor Gedrag en Houding co-financiert dit jaar 50% van de kosten van een waarden- en cultuuronderzoek voor rijksorganisaties. Lees meer over dit aanbod Ondersteunen en adviseren | Hub voor gedrag en houding | Grenzeloos Samenwerken

Meer weten?

Benieuwd naar wat het onderzoek kan betekenen voor jouw team of organisatie? Neem dan contact met op met Marije Franck voor een vrijblijvend gesprek (marije.franck@rijksoverheid.nl).


“You will never be able to escape from your heart. So it’s better to listen to what it has to say.”
— Paulo Coelho