Trainees blazen frisse wind door Tweede Kamer

Chief Data Officer (CDO) Gert-Jan Lodder van de Tweede Kamer en Rijks I-trainee Benthe Brouwer schelen 33 jaar. Of Benthe veel leert van de kennis van ervaren Gert-Jan? Absoluut. En andersom ook.

Wisselwerking

Gert-Jan: ‘Als ik meteen met de deur in huis val: de leeftijd van collega’s moet er natuurlijk niet toedoen. Behalve als je kijkt naar de grote toekomstige uitstroom van rijksmedewerkers door de vergrijzing. Dat is wel een probleem. Maar welke leeftijd je ook hebt, het gaat om je houding en manier van kijken. En daarin kunnen jong en oud uitstekend complementair zijn aan elkaar.’

Gert-Jan Lodder en Benthe Brouwer

Benthe: ‘Dat klopt. Voordat ik Gert-Jan ging ontmoeten, voelde ik me op voorhand een beetje geïntimideerd. Het is toch de CDO van de Tweede Kamer, iemand met veel ervaring en kennis. Maar al gauw bleek dat gevoel absoluut niet nodig te zijn. Als trainee voel je hier aan alles dat het gaat om de wisselwerking. Wij krijgen de kans om te leren van de organisatie. En de organisatie ontvangt de nieuwe kennis die wij meebrengen met open armen. Dat kan alleen als begeleider en trainee allebei met een open blik kijken naar elkaars inbreng en ervaring. Een gevoelsmatig hiërarchisch verschil vanwege leeftijd en ervaring hoort daar niet thuis.’

Gert-Jan: ‘Jong en oud kunnen uitstekend complementair zijn aan elkaar. Zolang je maar openstaat voor een ander perspectief.’

Gek op data

Heel de samenleving heeft met vergrijzing te maken. Ook de Tweede Kamer. Al zie je dat op het eerste oog niet direct door de hoeveelheid scholieren die er dagelijks rondloopt. ‘Het is heel belangrijk dat we jonge mensen betrekken bij de politiek’, zegt Gert-Jan. ‘Want jonge mensen zijn de toekomst van onze democratie. Betrekken, én aantrekken, onder meer in de vorm van trainees. Dat is trouwens binnen heel de overheid belangrijk: het aantrekken van nieuwe aanwas. Aan de ene kant vanwege de vergrijzing, en aan de andere kant omdat technologie onze manier van werken in hoog tempo verandert. Willen we ons daar goed toe verhouden, dan moeten we de juiste mensen in huis halen. Vaak is dat jong I-talent.’

Benthe studeerde Bio-informatica en draait nu via het Rijks I-Traineeship mee in het datateam van de Tweede Kamer. Benthe: ‘Ik ben gek op data. En op moeilijke zaken inzichtelijk maken voor zoveel mogelijk mensen. Zo houd ik me bezig met bedrijfsvoeringsdata, daarmee maakte ik bijvoorbeeld het hr-dashboard voor strategische personeelsplanning om in- en uitstroom en de samenstelling van personeel inzichtelijk te maken. Daar worden leidinggevenden ontzettend blij van. Ook werk ik aan het verbeteren van de app Debat Direct door gebruikersdata te analyseren. Met die data kunnen we de app nog beter maken. Zo maken we de Tweede Kamer toegankelijker voor de samenleving.’

Benthe Brouwer: 'Ik leer hier ontzettend veel van de complexiteit van de organisatie, van de geschiedenis.’

Informatierijk

Gert-Jan: ‘Deze organisatie is ontzettend informatierijk: we halen bergen informatie naar binnen. Uiteindelijk met het doel om Kamerleden te helpen aan een zo goed mogelijke informatiepositie. En we brengen natuurlijk informatie naar buiten, omdat we met de samenleving willen delen wat hier gebeurt. We zijn steeds meer datageoriënteerd. Dat waren we niet altijd. Zo bestaat mijn rol pas tweeëneenhalf jaar. Jong talent als Benthe kunnen we daarom goed gebruiken. Daarmee halen we de nieuwste kennis in huis waarover trainees vanuit hun studie beschikken. We zouden gek zijn als we daar geen gebruik van maken.’

Benthe: ‘Het is echt een wisselwerking. Ik leer hier ontzettend veel van de complexiteit van de organisatie, van de geschiedenis. Pas als je weet waarom en hoe de dingen hier tot stand zijn gekomen, kun je daar oplossingen voor bedenken die werken. En daar heb ik de kennis en ervaring van Gert-Jan en mijn andere begeleider bij nodig. Naast dat ik via hen het werkveld in de volle breedte leer kennen, biedt dit Rijks I-Traineeship mij ook toegang tot een waardevol netwerk voor nu en later.’

Benthe: ‘Een frisse blik betekent niet altijd veranderen om het veranderen. Helemaal niet. Maar als dingen gewoon beter kunnen dan zeg ik: liever gisteren dan vandaag.’

Dwars door tweehonderd jaar beton heen

Gert-Jan: ‘Benthe is inmiddels al van de zesde generatie trainees bij ons CIO-Office. Wat ik zo leuk vind aan werken met trainees is de nieuwe kennis, het enthousiasme en de onbevangenheid. Werken met jong talent zoals Benthe, is garantie voor nieuwe ideeën en oplossingen. De Tweede Kamer bestaat sinds 1814. Sommige processen lijken hier soms in beton gegoten. Maar trainees weten dat niet. Die koersen daar dwars doorheen: geweldig vind ik dat. En aangezien we inmiddels ruim tweehonderd jaar verder zijn, is dat soms ook de enige effectieve manier.’

Gert-Jan Lodder: ‘Met trainees halen we de nieuwste kennis in huis. We zouden gek zijn als we daar geen gebruik van maken.’

Benthe: ‘Het motiveert mij enorm dat ik hier de ruimte krijg om kritisch te zijn. Om met nieuwe ideeën te komen, en ook om fouten te maken. Dat maakt dat ik volop kan leren en kan ontdekken waar mijn passie ligt en waar ik goed in ben. Ik had geen idee van het kantoorleven, of van bedrijfsvoering bijvoorbeeld. Hier is echt mijn interesse voor bedrijfsvoering gewekt. Als je me nu vraagt waar ik later werk als ik, pak hem beet, 58 jaar ben zoals Gert-Jan nu, dan zeg ik: als CDO van een maatschappelijke organisatie.’ Benthe lacht: ‘En natuurlijk als begeleider van jong talent.’

Binnen tien jaar stroomt ruim kwart it-rijksprofessionals uit

Vaak blijft verschil in leeftijd onderbelicht als we het hebben over diversiteit. Maar die is ook aandacht waard. Er komt een grote uitstroom van kennis aan. Ruim een kwart van de it-rijksprofessionals stroomt binnen tien jaar uit omdat ze met pensioen gaan. Hoe zorgen we dat de kennis van deze professionals niet ook wegstroomt? Hoe vervangen we die grote groep collega’s in deze krappe arbeidsmarkt? En hoe voorzien we in de grote behoefte aan nieuwe kennis? Het werken met trainees kan een antwoord zijn. Want met trainees haal je nieuwe kennis in huis. Bovendien maak je jong talent op die manier enthousiast voor het werken bij de overheid.

Infographic over de uitstroom van it'ers bij het Rijk. gemiddelde leeftijd it'ers: 47,8 jaar. 14,5 procent van de it'ers gaat binnen 6 jaar met pensioen. 27,5 procent van de it'ers gaat binnen tien jaar met pensioen.

Cijfers uit het rijksbrede Benchmark ict-onderzoek, uitgevoerd door Berenschot (2023)

Nieuwsgierig naar Rijks I-trainees?

Zit je met een ict-, data of cybervraagstuk? Kijk dan op de website van het Rijks I-Traineeship. Daar vind je alle informatie over hoe je, net als Gert-Jan, I-trainees kunt inzetten.